Νυχτερινά Νέφη στον ουρανό της Ευρώπης

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης

Εκατομμύρια κάτοικοι της Ευρώπης είχαν την ευκαιρία να παρατηρήσουν το όμορφα νέφη της φωτογραφίας την Παρασκευή 21 Ιουνίου 2019 κατά το θερινό ηλιοστάσιο.

Πρόκειται για νέφη με την λατινική ονομασία «Noctilucent» που σημαίνει «Νυχτερινά Νέφη» , και αποτελούν ένα εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο για τον ουρανό της Κεντρικής Ευρώπης και δεν επηρεάζουν τον καιρό κοντά στο έδαφος. Είναι ορατά το καλοκαίρι μετά τη δύση του ήλιου κυρίως βορειότερα από το γεωγραφικό πλάτος 55°N (αντίστοιχα πλάτη για το Νότιο Ημισφαίριο) αλλά στις 21 Ιουνίου αναφορές έδειχναν φωτογραφίες των νεφών έως την Κεντρική Σερβία, περίπου 43°N κάτι που δεν έχει παρατηρηθεί τα τελευταία 20 χρόνια. Το λυκόφως κατά το θερινό ηλιοστάσιο διαρκεί περίπου 1 ώρα στην Βόρεια Ευρώπη, κατά τη διάρκεια του οποίου τα Νυχτερινά Νέφη είναι επίσης ορατά σε αποχρώσεις του μπλε και αργυρού χρώματος, και πιο σπάνια έχουν αποχρώσεις του κόκκινου και πορτοκαλί.

Ύψος βάσης: 70-80 km (Μεσόσφαιρα)

Κατακόρυφη έκταση: μικρότερη του 1 km

❓Πώς δημιουργούνται τα Νυχτερινά Νέφη;

Τα Νυχτερινά Νέφη είναι σπάνιοι σχηματισμοί κρυστάλλων πάγου στην Μεσόσφαιρα, πιο ψηλά από την Στρατόσφαιρα όπου επίσης τα νέφη είναι σπάνια. Όπως τα νέφη στην Τροπόσφαιρα, το στρώμα της ατμόσφαιρας όπου εκδηλώνονται σχεδόν το σύνολο των καιρικών φαινομένων, έτσι και στην Μεσόσφαιρα τα Νυχτερινά Νέφη για να δημιουργηθούν χρειάζονται υδρατμούς, στερεά σωματίδια που ονομάζονται πυρήνες συμπύκνωσης, και χαμηλές θερμοκρασίες. Οι υδρατμοί ως αέριο στην Μεσόσφαιρα βρίσκονται σε εξαιρετικά χαμηλές συγκεντρώσεις και υπάρχουν διάφορες επιστημονικές θεωρίες για το πώς μεταφέρονται ή δημιουργούνται σε αυτό το ύψος. Οι δύο επικρατέστερες θεωρίες αναφέρονται στην βίαιη μεταφορά υδρατμών στην Στρατόσφαιρα από την Τροπόσφαιρα μέσω ισχυρών καταιγίδων (σκεφτείτε εδώ ότι η κλιματική αλλαγή αυξάνει τη συχνότητα αυτών των καταιγίδων, άρα και δυνητικά τη μεταφορά των υδρατμών και άλλων αερίων σε ανώτερα στρώματα), είτε οι υδρατμοί προέρχονται από μικροσκοπικούς μετεωρίτες ή από εκρήξεις ηφαιστείων. Οι επιστήμονες πρόσφατα δημοσίευσαν νέα θεωρία για τη δημιουργία των νεφών στηριζόμενοι σε παρατηρήσεις, καθώς η χημική αντίδραση του μεθανίου με άλλες χημικές ουσίες μπορεί να δημιουργήσει υδρατμούς σε αυτό το υψόμετρο.

Δυστυχώς στη χώρα μας είναι σχεδόν αδύνατον να παρατηρήσουμε τα Νυχτερινά Νέφη, αλλά κρατήστε το βλέμμα σας ψηλά στον ουρανό μετά το ηλιοβασίλεμα και μπορεί να είστε οι πρώτοι παρατηρητές Νυχτερινών Νεφών στην Ελλάδα!