Το ηφαίστειο νέφος της Τόνγκα έφτασε στη Μεσόσφαιρα 

Το Hunga Tonga-Hunga Ha‘apai βρίσκεται στον Ειρηνικό Ωκεανό περίπου στο μέσο της απόστασης μεταξύ του ιαπωνικού δορυφόρου Himawari-8, ο οποίος βρίσκεται σε γεωστατική τροχιά σε γεωγραφικό μήκος 140,7° Ανατολικά, και του αμερικάνικου δορυφόρου GOES-17, σε γεωστατική τροχιά στις 137,2° Δυτικά. «Από τις δύο γωνίες λήψεις των δορυφόρων, μπορέσαμε να αναδημιουργήσουμε μια τρισδιάστατη εικόνα των νεφών», εξήγησε ο Konstantin Khlopenkov, επιστήμονας της ομάδας Langley της NASA.

Αυτή η ακολουθία στατικών εικόνων από το GOES-17 δείχνει το ηφαιστειακό νέφος σε διάφορα στάδια στις 15 Ιανουαρίου 2022. Τα υψηλότερα μέρη του νέφους στη στρατόσφαιρα και τη μεσόσφαιρα ρίχνουν σκιές στα κάτω μέρη.

Ο Khlopenkov και ο Kristopher Bedka χρησιμοποίησαν μια τεχνική που αρχικά σχεδίασαν για να μελετήσουν τις ισχυρές καταιγίδες που διαπερνούν τη στρατόσφαιρα. Ο αλγόριθμός τους ταιριάζει με ταυτόχρονες παρατηρήσεις της ίδιας σκηνής νεφών από δύο δορυφόρους και στη συνέχεια χρησιμοποιεί στερεοσκοπική απεικόνιση για να κατασκευάσει ένα τρισδιάστατο προφίλ κατακόρυφων νεφών. (Αυτό είναι παρόμοιο με τον τρόπο που ο ανθρώπινος εγκέφαλος αντιλαμβάνεται τα πράγματα σε τρεις διαστάσεις χρησιμοποιώντας δύο εικόνες από τα μάτια μας.) Ο Khlopenkov επαλήθευσε στη συνέχεια τις στερεοσκοπικές μετρήσεις χρησιμοποιώντας το μήκος των σκιών που ρίχνουν τα ψηλότερα λοφία στα πεπλατισμένα νέφη τέφρας χαμηλότερα. Συνέκριναν επίσης τις μετρήσεις τους με μια ανάλυση μοντέλου της NASA GEOS-5 για να προσδιορίσουν το τοπικό ύψος της στρατόσφαιρας και της τροπόσφαιρας εκείνη την ημέρα.

Το ανώτερο τμήμα του λοφίου εξαχνώθηκε σχεδόν αμέσως λόγω των εξαιρετικά ξηρών συνθηκών στη μεσόσφαιρα. Ωστόσο, μια "ομπρέλα" από τέφρα και αέρια απλώθηκε στη στρατόσφαιρα σε υψόμετρο περίπου 30 χιλιομέτρων, καλύπτοντας τελικά μια περιοχή 157.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

«Όταν το ηφαιστειακό υλικό πάει τόσο ψηλά στη στρατόσφαιρα, όπου οι άνεμοι δεν είναι τόσο δυνατοί, η ηφαιστειακή τέφρα, το διοξείδιο του θείου, το διοξείδιο του άνθρακα και οι υδρατμοί μπορούν να μεταφερθούν σε όλη τη Γη», είπε ο Khlopenkov. Μέσα σε δύο εβδομάδες, το κύριο λοφίο ηφαιστειακού υλικού έκανε τον κύκλο του πλανήτη, όπως παρατηρήθηκε από τον δορυφόρο Cloud-Aerosol Lidar και Infrared Pathfinder Satellite Observation (CALIPSO), καθώς και από το όργανο Ozone Mapping - Profiler Suite στον δορυφόρο Suomi-NPP.

Τα αερολύματα από το λοφίο έχουν παραμείνει στη στρατόσφαιρα για σχεδόν ένα μήνα μετά την έκρηξη και θα μπορούσαν να παραμείνουν για ένα χρόνο ή περισσότερο, δήλωσε ο ατμοσφαιρικός επιστήμονας Ghassan Taha του Κέντρου Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA. Οι ηφαιστειακές εκπομπές μπορούν δυνητικά να επηρεάσουν τον τοπικό καιρό και το παγκόσμιο κλίμα. Ωστόσο, ο Τάχα σημείωσε ότι αυτή τη στιγμή φαίνεται απίθανο το νέφος της Τόνγκα να έχει σημαντικές κλιματικές επιπτώσεις επειδή ήταν χαμηλή σε περιεκτικότητα σε διοξείδιο του θείου -η ηφαιστειακή εκπομπή που προκαλεί ψύξη- αλλά υψηλή σε υδρατμούς, γεγονός που ευθύνεται για το εντυπωσιακό ύψος του.

Πηγή: NASA