Νεότερη εκτίμηση της καμένης έκτασης στη Μάνη - 24 Αυγούστου 2020

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Θ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος, Β. Κοτρώνη

ΕΑΑ-Πεντέλη, 24 Αυγούστου 2020 23:30

Σύμφωνα με νεότερα στοιχεία της Υπηρεσίας Εκτάκτων Αναγκών και Χαρτογράφησης της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Copernicus τη Δευτέρα 24 Αυγούστου 2020, μετά την κατάσβεση όλων των εστιών της πυρκαγιάς στην Ανατολική Μάνη, η συνολική καμένη έκταση είναι 18.790 στρέμματα. Στο παρακάτω γράφημα παρουσιάζονται μερικές ακόμη πληροφορίες. 

Πρώτη δορυφορική εκτίμηση της καμένης έκτασης στη Μάνη

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Θ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος, Β. Κοτρώνη

ΕΑΑ-Πεντέλη, 24 Αυγούστου 2020 10:45

Δορυφορικές εκτιμήσεις των καμένων εκτάσεων στην περιοχή Λαγκαδά Μάνης στη Λακωνία, μετά τη μεγάλη δασική πυρκαγιά που ξέσπασε το Σάββατο 22 Αυγούστου 2020, έδειξαν ότι η συνολική καμένη έκταση μέχρι το μεσημέρι της Κυριακής 24/08 ήταν περίπου 14.000 στρέμματα.  Στο παρακάτω γράφημα παρέχουμε ορισμένες χρήσιμες πληροφορίες από τα δεδομένα που παρέχει η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Copernicus, η οποία ενεργοποίησε την Υπηρεσία Εκτάκτων Αναγκών και Χαρτογράφησης μετά από αίτημα της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και παρέχει δωρεάν δεδομένα στις αρμόδιες υπηρεσίες της χώρας μας. Σύντομα και με νεότερα δεδομένα θα γίνει νέος υπολογισμός, καθώς το απόγευμα του Σαββάτου υπήρχαν ακόμη ενεργές εστίες φωτιάς.

Πυρκαγιά στη Μάνη: Ανάλυση πυρό-μετεωρολογικών συνθηκών

Σύνταξη άρθρου: Θ. Γιάνναρος, Β. Κοτρώνη, Κ. Λαγουβάρδος, Στ. Ντάφης

Δασική πυρκαγιά εκδηλώθηκε στην περιοχή Λαγκαδά του Δήμου Ανατολικής Μάνης, στη Λακωνία, νωρίς το μεσημέρι της 22 Αυγούστου 2020. Η πυρκαγιά έλαβε σχετικά γρήγορα σημαντικές διαστάσεις, εξαιτίας των δυσμενών πυρό-μετεωρολογικών συνθηκών που επικρατούσαν στην περιοχή. Ειδικότερα, και όπως προκύπτει από τις μετρήσεις των αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του δικτύου που λειτουργεί το ΕΑΑ/ΜΕΤΕΟ, στην ευρύτερη περιοχή εκδήλωσης της πυρκαγιάς, επικρατούσαν υψηλές θερμοκρασίες (Εικόνες 1 & 2) και χαμηλές τιμές σχετικής υγρασίας. Σε συνδυασμό με την επικράτηση ανέμων των οποίων οι ριπές προσέγγισαν τα 40 – 50 km/h, οι συνθήκες αυτές συνεισέφεραν στην σημαντική αύξηση της αναφλεξιμότητας της καύσιμης ύλης στην περιοχή εκδήλωσης της πυρκαγιάς.

Εικόνα 1. Μέγιστες καταγεγραμμένες θερμοκρασίες στη Λακωνία από το δίκτυο ΑΜΣ του ΕΑΑ/ΜΕΤΕΟ.

Εικόνα 2. Μέγιστες ημερήσιες θερμοκρασίας στην Ελλάδα. Στην ευρύτερη περιοχή εκδήλωσης της πυρκαγιάς (Αστέρι Λακωνίας) καταγράφηκε η δεύτερη υψηλότερη μέγιστη θερμοκρασία στη χώρα μας σήμερα.

Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι με βάση τον Καναδικό πυρό-μετεωρολογικό δείκτη που υπολογίζει επιχειρησιακά το ΕΑΑ/ΜΕΤΕΟ, η επικινδυνότητα εκδήλωσης και εξάπλωσης πυρκαγιάς στην περιοχή της Αν. Μάνης ήταν υψηλή έως πάρα πολύ υψηλή (Εικόνα 3).

Εικόνα 3. Εκτίμηση επικινδυνότητας εκδήλωσης και εξάπλωσης πυρκαγιάς με βάση τον Καναδικό πυρό-μετεωρολογικό δείκτη που υπολογίζει επιχειρησιακά το ΕΑΑ/ΜΕΤΕΟ.

Ενεργοποίηση του προγνωστικού συστήματος IRIS για τη δασική πυρκαγιά στη Μάνη

Σύνταξη άρθρου: Θ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, 22/08/2020, 16:00 (ανανέωση 18:30)

Στις 22 Αυγούστου 2020 και ώρα 12:00 ανιχνεύθηκε πυρκαγιά στην περιοχή της Μαραθέας στην Ανατολική Μάνη με χρήση δορυφορικών δεδομένων από εργαλεία που έχει αναπτύξει η επιχειρησιακή μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Στις 12:40 ενεργοποιήθηκε το προγνωστικό σύστημα ταχείας απόκρισης IRIS για την παροχή πρόγνωσης εξάπλωσης. Η ενεργοποίηση έγινε από το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων (ΕΣΚΕ) του Πυροσβεστικού Σώματος.
Στην Εικόνα 1 παρουσιάζεται η πρόγνωση εξάπλωσης του IRIS κάποιες ώρες μετά την έναρξή της. Τα ακριβή στοιχεία είναι στη διάθεση του ΕΣΚΕ και θα δοθούν στη δημοσιότητα αργότερα. Αυτή ήταν η 28η ενεργοποίηση του προγνωστικού συστήματος IRIS για την φετινή (2020) αντιπυρική περίοδο.

Εικόνα 1.  Πρόγνωση εξάπλωσης πυρκαγιάς από το προγνωστικό σύστημα IRIS. 

Ο πυκνός καπνός από την πυρκαγιά στην Ανατολική Μάνη περίπου 1 ώρα μετά την έναρξή της ήταν ορατός από το διάστημα και καταγράφηκε από τον δορυφόρο της NASA Suomi NPP (Εικόνα 2).

Εικόνα 2. Δορυφορική εικόνα από τον δορυφόρο Suomi NPP της NASA το Σάββατο 22 Αυγούστου 2020 και ώρα Ελλάδας 13:35. Διακρίνεται ο πυκνός καπνός στη Νότια Πελοπόννησο από τη μεγάλη δασική πυρκαγιά στη Μάνη. 

Καταρρίπτονται ρεκόρ για τους τροπικούς κυκλώνες στον Ατλαντικό το 2020

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος
ΕΑΑ-Πεντέλη, 22/08/2020 12:00

Η δραστηριότητα των τροπικών κυκλώνων στον Ατλαντικό Ωκεανό χαρακτηρίζεται μέχρι στιγμής ως ακραία υψηλή με 14 βαρομετρικά συστήματα να έχουν ονοματιστεί από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία των ΗΠΑ (ΝΟΑΑ) (Εικόνα 1) όταν ο μέσος όρος των τελευταίων 30 ετών είναι 7 μέχρι τις 20 Αυγούστου. Μέχρι στιγμής 45 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στις ακτές του Ατλαντικού και οι καταστροφές υπολογίζεται ότι έχουν κοστίσει περί τα 6 δις δολάρια.

Εικόνα 1. Μερικές από τις ονομασίες των 14 τροπικών κυκλώνων που έχουν καταγραφεί στον Ατλαντικό Ωκεανό την περίοδο μεταξύ Μαΐου - Αυγούστου 2020. 

Βρισκόμαστε πλέον στην περίοδο που κλιματικά σημειώνονται οι περισσότεροι τροπικοί κυκλώνες και τυφώνες κάθε έτος, και τα προγνωστικά στοιχεία δείχνουν ότι πρόκειται να καταρριφθούν τιμές ρεκόρ τις επόμενες εβδομάδες. Δύο από τα ρεκόρ που αναμένεται να καταρριφθούν την ερχόμενη εβδομάδα 23-30 Αυγούστου 2020 είναι ο μεγαλύτερος αριθμός τροπικών κυκλώνων που πλήττουν τις ηπειρωτικές ΗΠΑ και η παρουσία ταυτόχρονα 2 τυφώνων στον Κόλπο του Μεξικού. Μέχρι τον Σεπτέμβρη ποτέ ξανά από το 1981 δεν έχουν καταγραφεί πάνω από 6 κυκλώνες να φτάνουν στις ακτές των ΗΠΑ, ενώ φέτος ήδη 5 το έχουν καταφέρει και προβλέπονται ακόμη 2 μέχρι τα τέλη Αυγούστου (Εικόνα 2). Επίσης, από το 1933 δεν έχουν εμφανιστεί ξανά ταυτόχρονα 2 τυφώνες στον Κόλπο του Μεξικού, κάτι που μπορεί να προκαλέσει ανυπολόγιστες καταστροφές.

 Εικόνα 2. Η πρόγνωση της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ (ΝΟΑΑ) για την πιθανότητα (%) η μέση ταχύτητα των ανέμων να ξεπεράσει τα 63 km/h (όριο τροπικών κυκλώνων) κατά τη διάρκεια των τροπικών κυκλώνων Marco και Laura που κατευθύνονται προς τις ΗΠΑ. 

Δροσερές θάλασσες στο Αιγαίο - Θερμό το Ιόνιο 

Σύνταξη άρθρου: Στρατής Βουγιούκας, Σταύρος Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Πέμπτη 20 Αυγούστου 2020, 11:15

Η επικράτηση ενισχυμένου μελτεμιού στο Αιγαίο τις τελευταίες ημέρες έχει ως αποτέλεσμα την υποχώρηση της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας σε επίπεδα χαμηλότερα σε σχέση με τις φυσιολογικές για την εποχή τιμές. Αντίθετα άνοδο παρουσιάζει η επιφανειακή θερμοκρασία των θαλασσών στο Ιόνιο. Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζεται η απόκλιση της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας από τις φυσιολογικές για την εποχή τιμές την Τετάρτη 19 Αυγούστου 2020.

Αντίστοιχα, στον ακόλουθο χάρτη αποτυπώνονται οι τιμές της επιφανειακής θερμοκρασίας των θαλασσών την Τετάρτη 19 Αυγούστου 2020, όπου παρατηρούμε την εντυπωσιακή διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ Αιγαίου (22-24 C στο Ανατολικό Αιγαίο) και Ιονίου (27-28 C στις ακτές της Δυτικής Πελοποννήσου) η οποία φτάνει έως και τους 6 βαθμούς.

Στο meteo.gr λαμβάνουμε καθημερινά δορυφορικές μετρήσεις της θερμοκρασίας επιφάνειας της θάλασσας από δορυφόρους πολικής τροχιάς και μπορείτε να βλέπετε τους σχετικούς χάρτες πατώντας εδώ. 

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία οι ισχυροί βόρειοι άνεμοι στο Αιγαίο θα συνεχιστούν τουλάχιστον έως και τις αρχές της νέας εβδομάδας.

Πλημμύρες στην Εύβοια 9 Αυγούστου 2020:
Ενημερωτικό δελτίο για τα επιστημονικά και τεχνικά δεδομένα

Την Τρίτη 18/08 δημοσιεύθηκαν τα επιστημονικά και τεχνικά αποτελέσματα και δεδομένα που αφορούν στις πλημμύρες που έπληξαν περιοχές της Εύβοιας στις 9 Αυγούστου 2020 και προέκυψαν στο πλαίσιο επιστημονικής αποστολής, με τη συμμετοχή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και σε συνεργασία με την Επιχειρησιακή Μονάδα METEO του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και την επιστημονική ομάδα του Τμήματος Γεωγραφίας του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών.

Τα αποτελέσματα της μελέτης παρουσιάζονται στο εκτενές ενημερωτικό δελτίο που μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

35 βαθμοί και άνεμοι έως 93 km/h την Τρίτη 18/08 

Σύνταξη άρθρου: Στρατής Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Τρίτη 18 Αυγούστου 2020, 16:30

Σχετικά υψηλές κατά τόπους μέγιστες θερμοκρασίες επικράτησαν τις μεσημεριανές ώρες της Τρίτης 18/08 με τον υδράργυρο να φτάνει στην Κρήτη έως τους 35 βαθμούς Κελσίου. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι 8 υψηλότερες μέγιστες θερμοκρασίες που καταγράφηκαν στη χώρα σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr.

Παράλληλα, παρά τη μικρή εξασθένηση που παρουσίασε το μελτέμι στο Αιγαίο, διατηρήθηκε γενικά ενισχυμένο με τις ριπές του ανέμου στoν Άγιο Ιωάννη - Πόρτο Τήνου να φτάνουν τα 93 km/h. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται οι οκτώ μεγαλύτερες ριπές του ανέμου έως τις 16:30 το απόγευμα.

Ξεπέρασε τα 100 km/h το μελτέμι στο Αιγαίο τη Δευτέρα 17/08 

Σύνταξη άρθρου: Στρατής Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Δευτέρα 17 Αυγούστου 2020, 17:30

Πολύ ενισχυμένο μελτέμι πνέει στο Αιγαίο τη Δευτέρα 17 Αυγούστου 2020, με τις ριπές του ανέμου στoν Άγιο Ιωάννη - Πόρτο Τήνου να φτάνουν τα 103 km/h. Στον παρακάτω Πίνακα παρουσιάζονται οι οκτώ μεγαλύτερες ριπές του ανέμου έως τις 17:30 το απόγευμα, όπως κατεγράφησαν από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr.

Αστικές πυρκαγιές στην Αθήνα - 15 Αυγούστου 2020

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, 16 Αυγούστου 2020, 20:45

Το Σάββατο 15 Αυγούστου 2020 εκδηλώθηκε μεγάλη πυρκαγιά σε εργοστάσιο ανακυκλώσιμων ειδών στη Μεταμόρφωση Αττικής λίγο μετά τις 06:35. Περίπου 8 ώρες αργότερα (14:30) εκδηλώθηκε και δεύτερη πυρκαγιά στον αστικό ιστό της Αθήνας όπως φαίνεται στο βίντεο με εικόνες από την κάμερα καιρού στη Νίκαια, η οποία δεν ήταν εμφανώς ορατή στο βίντεο που δημοσιεύσαμε νωρίτερα από την κάμερα καιρού της Πεντέλης.

Εικόνες και μοντελοποίηση της διασποράς καπνού της πυρκαγιάς στη Μεταμόρφωση Αττικής - 15/08/2020

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, 16 Αυγούστου 2020, 12:00

Στο βίντεο παρουσιάζονται εικόνες από την κάμερα καιρού στις εγκαταστάσεις του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr στην Πεντέλη κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς στο εργοστάσιο ανακύκλωσης υλικών στη Μεταμόρφωση Αττικής το Σάββατο 15 Αυγούστου 2020. Επιπλέον, μέσω μοντελοποίησης της διασποράς του καπνού από αριθμητικό μοντέλο έχουμε εποπτική εικόνα της συγκέντρωσης και της πορείας των αερολυμάτων που απελευθερώθηκαν κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς.
Η πυρκαγιά το πρωί της Κυριακής 16 Αυγούστου έχει μειωθεί σε ένταση και έκταση αλλά συνεχίζει να απελευθερώνει επικίνδυνα αερολύματα στην Αθήνα.

Η διασπορά του καπνού από την πυρκαγιά στο εργοστάσιο ανακύκλωσης στη Μεταμόρφωση Αττικής

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος, Θ. Γιάνναρος

ΕΑΑ-Πεντέλη, 15 Αυγούστου 2020, 20:15

Το νέφος της πυρκαγιάς που ξέσπασε λίγο πριν τις 07:00 το πρωί του Σαββάτου 15/08 σε εργοστάσιο ανακύκλωσης πλαστικών επί της οδού Σωρού στη Μεταμόρφωση Αττικής σκέπασε μεγάλο μέρος της Αττικής μέχρι τις απογευματινές ώρες. Στο παρακάτω γράφημα παρουσιάζουμε μια πρώτη προσέγγιση του παράγοντα αραίωσης (δείκτης για τη συγκέντρωση ρύπων στην ατμόσφαιρα) από αριθμητικό μοντέλο πρόγνωσης για τα πρώτα 100μ ύψος από το έδαφος. Αμέσως μετά την έναρξη της πυρκαγιάς μεταξύ 06:45-07:45 βλέπουμε ότι το κέντρο της Αθήνας δέχθηκε μεγάλες ποσότητες αερολυμάτων (κίτρινες και μπλε αποχρώσεις), ενώ στη συνέχεια μέχρι το μεσημέρι και τα νότια προάστια της Αθήνας είχαν σκεπαστεί από το πυκνό νέφος. Τις απογευματινές ώρες οι ελαφρώς ενισχυμένοι βόρειοι άνεμοι μείωσαν τη συγκέντρωση του καπνού και παρατηρείται στροφή του πλουμίου προς τα δυτικά προάστια της Αθήνας. Η πυρκαγιά αργά το απόγευμα του Σαββάτου έχει τεθεί υπό έλεγχο και η συγκέντρωση καπνού έχει μειωθεί σημαντικά, παραμένουν όμως αυξημένες ποσότητες καπνού στην κατώτερη ατμόσφαιρα δυτικά της Αθήνας. 

Η φωτιά στο εργοστάσιο ανακύκλωσης όπως φαίνεται από την Πεντέλη

Φωτιά ξέσπασε νωρίς το πρωί του Σαββάτου 15/08 σε εργοστάσιο ανακύκλωσης πλαστικών, επί της οδού Σώρου, στη Μεταμόρφωση Αττικής. Στην παρακάτω φωτογραφία (κλικ για μεγέθυνση) βλέπουμε τον καπνό από τη φωτιά όπως διακρίνεται από τις κάμερες του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/Meteo.gr στην Πεντέλη.

Ισχυρές καταιγίδες στη Βόρεια Ελλάδα το Δεκαπενταύγουστο - Υψηλές θερμοκρασίες στην υπόλοιπη χώρα

Σύνταξη Άρθρου: Στρατής Βουγιούκας, Σταύρος Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Σάββατο 15 Αυγούστου 2020, 08:45

Σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, το Σάββατο 15/08 τοπικά ισχυρές καταιγίδες θα εκδηλωθούν κατά τόπους στη Βόρεια Ελλάδα. Τα φαινόμενα που σε ορισμένες περιπτώσεις θα συνοδεύονται από πολύ ενισχυμένους ανέμους και ενδεχομένως χαλαζοπτώσεις, αργά το βράδυ θα περιοριστούν στην Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη. Στον προγνωστικό χάρτη που ακολουθεί αποτυπώνονται τα εκτιμώμενα αθροιστικά ύψη βροχόπτωσης έως και τις βραδινές ώρες του Σαββάτου, και επισημαίνονται οι περιοχές όπου εκτιμάται ότι θα εκδηλωθούν τα εντονότερα φαινόμενα.

Στην υπόλοιπη χώρα σποραδικές καταιγίδες θα εκδηλωθούν σε ορεινά ηπειρωτικά τμήματα, ωστόσο το κύριο χαρακτηριστικό του καιρού θα είναι οι υψηλές θερμοκρασίες που τοπικά θα ξεπεράσουν τους 37 βαθμούς. Στον προγνωστικό χάρτη που ακολουθεί αποτυπώνονται οι μέγιστες θερμοκρασίες που προβλέπεται να επικρατήσουν τις μεσημεριανές ώρες του Σαββάτου στη χώρα.

Στους 36-38 βαθμούς ο υδράργυρος την Παρασκευή

Σύνταξη/επιμέλεια: Στρατής Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Παρασκευή 14 Αυγούστου 2020, 18:30

Σε υψηλά επίπεδα, ανήλθαν οι μέγιστες θερμοκρασίες τις μεσημεριανές ώρες της Παρασκευής 14/08 σε αρκετές περιοχές της χώρας, και ιδιαίτερα στα δυτικά και νότια ηπειρωτικά όπου ο υδράργυρος έφτασε στους 36-38 βαθμούς Κελσίου. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι 8 υψηλότερες μέγιστες θερμοκρασίες που καταγράφηκαν στη χώρα σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr.

Υψηλές κατά τόπους θερμοκρασίες την Παρασκευή 14/08

Σύνταξη άρθρου: Στρατής Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Παρασκευή 14 Αυγούστου 2020, 09:45

Σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, υψηλές θερμοκρασίες αναμένεται να επικρατήσουν κατά τόπους την Παρασκευή 14/08. Όπως φαίνεται στον προγνωστικό χάρτη που ακολουθεί οι υψηλότερες μέγιστες θερμοκρασίες θα εντοπίζονται στις πεδιάδες της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας, στην Ήπειρο, στην Πελοπόννησο και στη Ρόδο.

Πλησίασε τους 38 βαθμούς ο υδράργυρος την Πέμπτη 13 Αυγούστου

Σύνταξη/επιμέλεια: Στρατής Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Πέμπτη 13 Αυγούστου 2020, 19:15

Σε υψηλά επίπεδα, ανήλθαν οι μέγιστες θερμοκρασίες τις μεσημεριανές ώρες της Πέμπτης 13/08 σχεδόν στο σύνολο της χώρας, με τη μεγαλύτερη τιμή να καταγράφεται στη Σπάρτη όπου ο υδράργυρος έφτασε στους 37,9 βαθμούς. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι 8 υψηλότερες μέγιστες θερμοκρασίες που καταγράφηκαν στη χώρα σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr.

Αμετάβλητη η θερμοκρασία την Πέμπτη 13 και την Παρασκευή 14 Αυγούστου 2020 - Μελτέμι στο Αιγαίο

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, 12/08/2020, 20:30

Η ατμοσφαιρική κυκλοφορία στην Ευρώπη θα συνεχίσει να ευνοεί τη μεταφορά θερμών αερίων μαζών από τη Βόρεια Αφρική προς τη χώρα μας την Πέμπτη 13/08 και την Παρασκευή 14/08, με τη θερμοκρασία να παραμένει σχεδόν αμετάβλητη. Ο προγνωστικός Χάρτης 1 δείχνει ότι όλη η λεκάνη της Μεσογείου θα επηρεάζεται από υψηλές θερμοκρασίες που κυμαίνοται ελαφρώς πάνω από τις φυσιολογικές για την εποχή τιμές. Τις απογευματινές ώρες θα σημειώνονται τοπικές βροχές και καταιγίδες μικρής διάρκειας στα ορεινά. 

Χάρτης 1. Προγνωστικός χάρτης θερμοκρασίας σε ύψος περίπου 1500μ (επίπεδο μελέτης αερίων μαζών) για την Παρασκευή 14 Αυγούστου 2020. 

Παράλληλα το μελτέμι στο Αιγαίο Πέλαγος θα συνεχίσει να πνέει ενισχυμένο, φτάνοντας τοπικά τα 7 Μποφόρ στις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα(Χάρτης 2). Σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία της Τετάρτης 12/08, το Σάββατο 15 Αυγούστου η χώρα μας θα επηρεαστεί από μια ατμοσφαιρική διαταραχή προερχόμενη από τα Βόρεια Βαλκάνια και θα οδηγήσει σε αστάθεια στη Βόρεια Ελλάδα, με τοπικές απογευματινές καταιγίδες. Περισσότερες λεπτομέρειες θα ακολουθήσουν σε νεότερες ανακοινώσεις. 

Χάρτης 2. Προγνωστικός χάρτης ταχύτητας και διεύθυνσης ανέμου (λευκά βέλη) και ατμοσφαιρικής πίεσης στη μέση στάθμη της θάλασσας (μαύρες καμπύλες) για την Παρασκευή 14 Αυγούστου 2020

50.000 κεραυνοί στην Ευρώπη την Τρίτη 11 Αυγούστου 2020

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, 11/08/2020, 19:30

Το μεγαλύτερο μέρος της ηπειρωτικής Ευρώπης δέχθηκε καταιγίδες μικρής ή μεγάλης διάρκειας τις απογευματινές ώρες της Τρίτης 11/08. Προβλήματα προκάλεσαν οι χαλαζοπτώσεις σε αρκετές περιοχές της Γερμανίας, ενώ πλημμυρικά φαινόμενα αναφέρονται σε περιοχές της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Σλοβακίας. Την ίδια ώρα, κύμα καύσωνα πλήττει τη Δυτική Ευρώπη όπου τοπικά οι καταιγίδες μείωσαν τη θερμοκρασία έως και κατά 15°C σε λίγα λεπτά της ώρας (πχ. Παρίσι). 

Το σύστημα ανίχνευσης κεραυνικής δραστηριότητας "ZEUS" του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr κατέγραψε περί τους 50.000 κεραυνούς στην Ευρώπη και τη Μικρά Ασία έως τις 19:30 ώρα Ελλάδας την Τρίτη 11/08. Και στη χώρα μας εκδηλώθηκαν καταιγίδες στη Βορειοδυτική Ελλάδα όπως μπορείτε να δείτε στον χάρτη που ακολουθεί, χωρίς να προκαλέσουν προβλήματα. Μπορείτε να παρακολουθείτε ζωντανά την κεραυνική δραστηριότητα σε Ελλάδα και Ευρώπη από την ιστοσελίδα του meteo.gr πατώντας εδώ. 

Οι χρωματιστές κουκίδες δείχνουν τις καταγραφές ηλεκτρικών εκκενώσεων από το σύστημα ανίχνευσης κεραυνικής δραστηριότητας "ZEUS", η πλειοψηφία των οποίων είναι κεραυνοί. 

Έξι ερωτήματα με αφορμή τη φονική κακοκαιρία στην Εύβοια

Σύνταξη άρθρου: Κ. Λαγουβάρδος, B. Κοτρώνη

ΕΑΑ – Πεντέλη, Δευτέρα 10 Αυγούστου 2020

• Τα φαινόμενα στην Εύβοια συνδέονταν με την κακοκαιρία «Θάλεια»;

Ναι. Η επιχειρησιακή μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, από την Τετάρτη 05/08, έδωσε το όνομα «Θάλεια» στην επερχόμενη κακοκαιρία ώστε να τονίσει την επικινδυνότητα της κατάστασης. Από τη πρώτη μέρα της κακοκαιρίας (05/08) σημειώθηκαν  πολλά προβλήματα στην βορειοδυτική Ελλάδα αλλά και στην κεντρική Μακεδονία, ενώ την Παρασκευή 07/08 σημειώθηκαν πλημμυρικά επεισόδια στο Λαγκαδά. Το Σάββατο 08/08 σημειώθηκε έντονη ηλεκτρική δραστηριότητα με μεγάλα ύψη βροχής σε πολλές περιοχές της χώρας, με αποκορύφωμα βέβαια την τελευταία φάση της «Θάλειας» με τη φονική κακοκαιρία που ξεκίνησε τις βραδινές ώρες του Σαββάτου και συνεχίστηκε μέχρι τις πρωινές ώρες της Κυριακής στην Εύβοια.

• Ήταν το φαινόμενο ακραίο;

Ναι ήταν ακραίο. Ο μετεωρολογικός σταθμός του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr στη Στενή Ευβοίας κατέγραφε 297 χιλιοστά βροχής μέσα σε 8 ώρες. Παρόμοια ύψη βροχής σε διαστήματα μικρότερα της μιας ημέρας στο παρελθόν δίνονται ενδεικτικά στον πίνακα που ακολουθεί:

• Ήταν το φαινόμενο προβλέψιμο; 

Ναι σε μεγάλο βαθμό. Οι μετεωρολογικές προγνώσεις, οι οποίες βασίζονται στη χρήση εξειδικευμένων μετεωρολογικών μοντέλων, προέβλεπαν για αργά το βράδυ του Σαββάτου και τις πρωϊνές ώρες της Κυριακής μεγάλα ύψη βροχής στην Ανατολική Στερεά και την Εύβοια. Σε αυτό συνηγορούσε όχι μόνο το προβλεπόμενο ύψος βροχής αλλά και η ανάλυση εξειδικευμένων προγνωστικών χαρτών οι οποίοι προέβλεπαν τη σύγκλιση πολύ υγρών αερίων μαζών με το έντονο ανάγλυφο της Εύβοιας. Η μετεωρολογική κατάσταση επομένως ήταν ενδεικτική για έντονα φαινόμενα στην περιοχή, δεδομένης και της δυναμικής του συστήματος τις προηγούμενες ημέρες σε άλλες περιοχές της χώρας.

• Είναι πάντα εύκολο να προβλέψουμε το ακριβές ύψος βροχής σε μία περιοχή;

Όχι δυστυχώς. Βέβαια τα μετεωρολογικά μοντέλα που χρησιμοποιούνται επιχειρησιακά δίνουν, μεταξύ άλλων, την ένδειξη ισχυρών βροχών, του ύψους βροχής καθώς και  της αναμενόμενης αστάθειας σε πολλές περιοχές αλλά προφανώς δεν μπορούν να προβλέψουν πάντα με ακρίβεια το ύψος βροχής. Συχνά δε, για τα μεγάλα ύψη βροχής η υποεκτίμηση από τα μετεωρολογικά μοντέλα είναι γνωστή από τους μετεωρολόγους, οι οποίοι συνυπολογίζουν τη συμπεριφορά αυτή για την έκδοση σχετικών προειδοποιήσεων.

• Έχουμε άλλα εργαλεία για την παρακολούθηση των έντονων καιρικών φαινομένων;

Ναι και πολλά. Δεδομένης της ύπαρξης πρόγνωσης/ειδοποίησης για επερχόμενα καιρικά φαινόμενα σε μια περιοχή, εκκινεί η φάση της παρακολούθησης/παρατήρησης ώστε να δούμε αν εξελίσσεται η κακοκαιρία σύμφωνα με την πρόγνωση. Η ανάλυση δεδομένων από μετεωρολογικούς δορυφόρους,  από δίκτυα καταγραφής κεραυνών και κυρίως από μετεωρολογικά ραντάρ και αυτόματους μετεωρολογικούς σταθμούς στο έδαφος είναι απολύτως απαραίτητη για την παρακολούθηση της εξέλιξης μιας κακοκαιρίας  και την εκτίμηση της πραγματικής της έντασης. Η κατάλληλη επεξεργασία των μετρήσεων αυτών από τους επιστήμονες-μετεωρολόγους δίνει την προστιθέμενη αξία στην πληροφορία ώστε  αυτή να φτάσει στη συνέχεια  στις τοπικές αρχές αλλά και στους πολίτες.

Δορυφορική εικόνα που λάβαμε και επεξεργαστήκαμε στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr στις 07:15 το πρωί της Κυριακής 9 Αυγούστου 2020. Με αποχρώσεις του πορτοκαλί και κόκκινου διακρίνεται η καταστροφική υπερκύτταρη καταιγίδα στην Ανατολική Στερεά.

• Και πως πρέπει να παρέχονται οι πληροφορίες αυτές στις Αρχές και τους πολίτες;

Μέσω  ενός ολοκληρωμένου συστήματος συλλογής των πληροφοριών και της μετάδοσής τους τόσο προς την Πολιτεία όσο και προς τους πολίτες. Απαιτείται όμως η αρχική επένδυση σε επιστημονικά όργανα (σταθμούς και μετεωρολογικά ραντάρ) καθώς και η ανάπτυξη διαδικασιών παραγωγής εξειδικευμένων ειδοποιήσεων, πάντα σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς (Περιφέρειες, Δήμους) και στη συνέχεια μετάδοση της πληροφορίας αυτής στους πολίτες (πχ. μέσω εφαρμογών σε κινητά τηλέφωνα). Αυτό ισχύει όχι μόνο για τις πλημμύρες αλλά σε περιπτώσεις με ισχυρούς ανέμους, χαμηλές ή υψηλές θερμοκρασίες υψηλές, καθώς και σε περιπτώσεις δασικών πυρκαγιών.

Η προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών είναι μια συλλογική προσπάθεια στην οποία όλοι, επιστήμονες, επιχειρησιακοί φορείς και τοπικές αρχές πρέπει να συμμετέχουν. Αξιοποιώντας την επιστημονική γνώση σώζουμε ζωές.

226 χιλιοστά το ύψος βροχόπτωσης στα Ψαχνά Ευβόιας

Σύμφωνα με ενημέρωση που λάβαμε από τον επιβλέπoντα του μετεωρολογικού σταθμού του δικτύου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr στα Ψαχνά Ευβοίας (ο οποίος λόγω ζημιών στις υποδομές βρίσκεται εκτός σύνδεσης), το ύψος βροχόπτωσης από την κακοκαιρία "Θάλεια" ανέρχεται σε 226 χιλιοστά. 

Η «ακτινογραφία» της βροχής στην Κεντρική Εύβοια

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Κυριακή 9 Αυγούστου 2020, 18:00

Σε τρία στάδια εκδηλώθηκαν οι ισχυρότατες βροχοπτώσεις στην Κεντρική Εύβοια, σύμφωνα με τις καταγραφές του σταθμού του δικτύου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr στη Στενή Ευβοίας. Το πρώτο στάδιο ξεκίνησε στις 23:20 του Σαββάτου 08/08 και διήρκησε έως τις 02:40 της Κυριακής 09/08. Κατά το στάδιο αυτό έπεσαν 75 χιλιοστά βροχής. Κατά το δεύτερο στάδιο (02:40 - 03:30 της Κυριακής 09/08) καταγράφηκαν 24 χιλιοστά βροχής. Τέλος, κατά το τρίτο στάδιο (03:30 - 07:30 της Κυριακής 09/08), καταγράφηκαν 200 χιλιοστά βροχής σε μόλις 4 ώρες. Στο σχήμα που ακολουθεί παρουσιάζεται η «ακτινογραφία» του φαινομένου μέσα από τις ανά δεκάλεπτο καταγραφές βροχής του μετεωρολογικού σταθμού.

Δορυφορικές εικόνες της καταιγίδας που έπληξε την Κεντρική Εύβοια – Πάνω από τα 12 χιλιόμετρα οι κορυφές των νεφών

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Κυριακή 9 Αυγούστου 2020, 14:00

Εντυπωσιακές εικόνες της καταιγίδας που έπληξε την Κεντρική Εύβοια τη νύχτα του Σαββάτου 08/09 προς Κυριακή 09/08, κατέγραψε ο Ευρωπαϊκός μετεωρολογικός δορυφόρος Meteosat-11. Όπως προκύπτει από αυτές, μετά από επεξεργασία με εξειδικευμένους αλγορίθμους από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr, τα ύψη των νεφών ξεπέρασαν τα 12 χιλιόμετρα, ενώ οι κορυφές τους είχαν θερμοκρασίες κάτω από -45 ^oC.

Στις 2 εικόνες που ακολουθούν φαίνονται οι νεφικοί σχηματισμοί των κυττάρων της καταιγίδας στις 03:40 και 06:55 τοπική ώρα. Σε αυτές φαίνονται χρωματισμένες οι κορυφές τους οι οποίες λόγω της πολύ μεγάλης ισχύος της καταιγίδας ξεπέρασαν το φυσικό φράγμα της τροπόπαυσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι το σύστημα διατήρησε την ισχύ του για περισσότερες από 5 ώρες, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα την πολύ μεγάλη διάρκεια των ισχυρών φαινομένων.

Ισχυρές νυκτερινές βροχές και καταιγίδες από τη «Θάλεια» στην Ανατολική Στερεά Ελλάδα – 300 χιλιοστά βροχής σε 8 ώρες στη Στενή Ευβοίας

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Κυριακή 9 Αυγούστου 2020, 10:15

Βροχές και καταιγίδες σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας του Σαββάτου 08/08 προς Κυριακή 09/08 σε αρκετές περιοχές της χώρας. Τα φαινόμενα ήταν πολύ ισχυρά σε Φθιώτιδα, Βοιωτία και Εύβοια. Χαρακτηριστικό είναι ότι στο σταθμό της Στενής Ευβοίας καταγράφηκαν 300  χιλιοστά βροχής σε μόλις 8 ώρες. Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζεται η βροχή που κατέγραψαν οι μετεωρολογικοί σταθμοί του δικτύου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr έως το πρωί της Κυριακής 09/08, πέμπτης και τελευταίας ημέρας της «Θάλειας». Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι από την αρχή των φαινομένων, αργά το βράδυ του Σαββάτου 08/08, έως το πρωί της Κυριακής 09/08, στη Σέττα Ευβοίας καταγράφηκαν 183 χιλιοστά, στην Αυλίδα 66 χιλιοστά και στο Θεολόγο Φθιώτιδας 83 χιλιοστά βροχής. Σημειώνουμε εδώ ότι λόγω των διακοπών ρεύματος και προβλημάτων στα δίκτυα επικοινωνίας, μετεωρολογικοί σταθμοί μας στις πληγείσες περιοχές (πχ Ψαχνά Ευβοίας) είναι εκτός λειτουργίας. Η επαναφορά τους αναμένεται να γίνει σε σύντομο χρονικό διάστημα, οπότε θα μπορέσουμε να έχουμε νεότερα στοιχεία για τις βροχοπτώσεις στις περιοχές αυτές.

Αξιόλογη ήταν και η κεραυνική δραστηριότητα στους τρείς προαναφερθέντες νομούς, όπως φαίνεται και στο χάρτη που ακολουθεί και παρουσιάζει την ένταση της έως το πρωί της Κυριακής 09/08, σύμφωνα με το σύστημα «ΖΕΥΣ» του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Όπως προκύπτει από αυτόν, η εντονότερη κεραυνική δραστηριότητα (κόκκινα και πορτοκαλί τετράγωνα) εντοπίζεται στη ευρύτερη περιοχή Ψαχνών-Στενής-Νέας Αρτάκης Ευβοίας.

Φαινόμενα σαν αυτά καταδεικνύουν την ανάγκη για ύπαρξη πυκνού δικτύου μετεωρολογικών σταθμών στη χώρα, με σκοπό την έγκαιρη και ακριβή αποτύπωση των τρεχουσών καιρικών συνθηκών. Σε συνδυασμό με δεδομένα μετεωρολογικών δορυφόρων, υπάρχει δυνατότητα συνεχούς παρατήρησης της εξέλιξης ισχυρών και επικινδύνων φαινομένων όπως αυτά που εκδηλώθηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας. Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr επεκτείνει συνεχώς το δίκτυό μετεωρολογικών σταθμών του και καλεί όλους τους ιδιώτες, τις επιχειρήσεις και τους φορείς σε συνεργασία μέσα από την εγκατάσταση νέων σταθμών.

10.000 κεραυνοί πάνω από την Ελλάδα

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Σάββατο 8 Αυγούστου 2020, 21:00

10.000 κεραυνούς κατέγραψε το δίκτυο καταγραφής κεραυνών «ΖΕΥΣ» του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών έως το βράδυ του Σαββάτου 08/08, κατά κύριο λόγο στο Ιόνιο και στην ηπειρωτική χώρα. Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζεται η γεωγραφική τους κατανομή καθώς και ο αριθμός τους επάνω από την ξηρά (περίπου 7.000) και επάνω από τη θάλασσα (περίπου 3000).

Βροχές και καταιγίδες στην Αττική από τη «Θάλεια»

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Σάββατο 8 Αυγούστου 2020, 19:00

Όπως είχαμε αναφέρει στην πρωινή μας ανακοίνωση, βροχές και καταιγίδες σημειώνονται στην Αττική από το μεσημέρι του Σαββάτου 8 Αυγούστου 2020. Τα φαινόμενα σε αρκετές περιοχές είναι ισχυρά και συνίσταται προσοχή. Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζεται η κατανομή της βροχής που κατέγραψαν οι σταθμοί του δικτύου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr έως το απόγευμα. Όπως φαίνεται, τα μεγαλύτερα ύψη έχουν καταγραφεί στον πρόσφατα τοποθετημένο σταθμό στα Παλαιοκούνδουρα Μάνδρας (49 χιλιοστά), στο σταθμό της Πετρούπολης (44 χιλιοστά) και σε αυτό του Μαρκόπουλου (32 χιλιοστά).

Ισχυρές βροχές και καταιγίδες το Σάββατο 8 Αυγούστου - Αποχωρεί σταδιακά η «Θάλεια» την Κυριακή 9 Αυγούστου

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Σάββατο 8 Αυγούστου 2020, 09:30

Βροχές και καταιγίδες αναμένονται στο Ιόνιο, στο Βόρειο Αιγαίο, στην Εύβοια και στα ηπειρωτικά, πλην της Θράκης, ενώ ασθενή φαινόμενα ενδέχεται να σημειωθούν και στη Κρήτη το Σάββατο 08/08. Όπως προκύπτει από τα τελευταία προγνωστικά δεδομένα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, τα φαινόμενα κατά τόπους θα είναι ισχυρά και υπάρχει πιθανότητα χαλαζοπτώσεων. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι ισχυρά φαινόμενα αναμένονται και στην Αττική από το μεσημέρι. Σταδιακή βελτίωση του καιρού θα υπάρξει κατά τη διάρκεια της Κυριακής 09/08, πέμπτη και τελευταία ημέρα της «Θάλειας», οπότε τα φαινόμενα θα είναι ασθενέστερα και τοπικού χαρακτήρα. Στο βίντεο που ακολουθεί παρουσιάζονται οι βροχές και καταιγίδες που αναμένονται ανά τρίωρο έως και το βράδυ της Κυριακής 09/08.